***2
nمقدمه
آیا میتوان چیزی را تصور نمود که برای بیشترین مفهومی باارزشتر از خاک داشته باشد. ارتباط بسیار نزدیک تمدنهای گذشته با خاک به حدی زیاد بوده است که واژه خاک حتی در جملات مربوط به آفرینش و خلقت بشر، همانند جمله زیر تجلی یافته است:
«خداوند انسان را از خاک آفرید و آنگاه به او جان بخشید»
حرکت خاک چه در روزگاران گذشته و چه در حال حاضر برای بشر بس والا بوده است،حتی امروزه هم تعداد بسیار زیادی از جمعیت کره زمین به زراعت اشتغال داشته و برای تامین غذا و پوشاک با خاک در ارتباطظ تنگاتنگ به سر میبرند.
***3
nپیدایش و شناسایی خاک
خاک حاصل اثرات متقابل پنج عامل خاکسازی یعنی:
1. سنگ مادر 2. آب و هوا 3. موجدات زنده 4. پستی و بلندی 5. زمان
از آنجا که درجه تغییرات هر یک از این پنج عامل خاکسای بسیار زیاد است، بنابراین از لحاظ تئوری تعداد خاکهای مختلف ممکن است بینهایت زیاد بوده و شناخت تفاوت آنها، تفاوت درجه حاصلخیزی و نحوهی استفادهی صحیح از خاکها همگی تابع شناخت خاک از نظر نحوه پیدایش و تحول میباشد.
***4
به علاوه این اطلاعات جهت نقشهبرداری صحیح و تعیین دقیق پراکنش جغرافیایی خاک نیز ضروری است.
درجه حرارت و رطوبت از جمله متغیرهای اقلیمی هستند که در تشکیل و نحوه تکامل خاک موثر میّباشند.
وجود آب در خاک با توجه به نقشی که در تولیدات بیولوژیکی در هوادیدگی کانیها و تشکیل رس در نقل و انتقال کلوئیدها و املاح محلول دارد، تشکیل خاک را سرعت میبخشد. در مماطق خشک و نیمهمرطوب میزان آبی که از طریق باران به خاک میرسد، عمدتاً از طریق تعریق و تبخیر از دست میرود، در نتیجه این خاکها اغلب خشک بوده و هوادیدگی کانیها خیلی کم در آنها صورت میگیرد.