***2
§آزمایش شماره 1
§تهیه اسید بوریک از بوراکس و بررسی برخی از خواص آن
q هدف از انجام این آزمایش تهیه اسید بوریک از بوراکس می باشد. ابتدا بوراکس را در آب گرم حل کرده و در مرحله بعد عمل خنثی سازی را با استفاده از اسید کلریدریک انجام دهید.
***3
q اسید بوریک (اسید ارتوبوریک) اسیدی بسیار ضعیف است که از بوراتها و یا هیدرولیز هالیدهای بور با هیبریداسیون sp2 به دست می آید. این اسید به صورت بلورهای سفید سوزنی شکل است که در آن واحدهای B(OH)3 از طریق پیوند های هیدروژنی به یکدیگر متصل شده اند و لایه های نامحدودی( با فاصله Aº 18/3) با تقارن تقریبا شش ضلعی تشکیل می دهند.
***4
qاسید بوریک در آب تا حدودی حل شده و انحلال پذیری آن با افزایش دما زیاد می شود. این اسید تک بازی است.
Pk= (aq) B(OH)3 + H2O B(OH)4- + H+
در غلظتهای کمتر از M 025/0 فقط به صورت نمونه های یک هسته ای B(OH)3 وB(OH)4- وجود دارند ولی در غلظتهای بالاتر قدرت اسیدی افزایش می یابد و اندازه گیری pH موید تشکیل نمونه های بسپار مانند است.
3 B(OH)3 B3O3(OH)4- + H+ + 2H2O pk=84/6
***5
qدرمحلولهای مختلف اسید بوریک وبوراتها بسپارهایی مانندB3O3(OH)4- را طبق معادله زیر می دهند.
2 B(OH)3 + B(OH)4- B3O3(OH)4- + 3H2O pk=110
q به نظر می رسد که بسپار اصلی حلقوی باشد و وجود چنین حلقه هایی در بوراتهای متبلور مانند 2B2O3 و Cs2O محرز است.
***6
از تعادل سریعی که بین اسید بوریک نشاندار شده با 18O و بوراتها انجام می شود، می توان نتیجه گرفت که در محلول تعادل به سرعت روی می دهد. این ترکیبها با پلی اولها مانند گلیسرول و α - هیدروکسی کربوکسیلیک اسیدها کمپلکس هایی به نسبت 1:1 تشکیل داده ، قدرت اسیدی اسید بوریک افزایش یافته واندازه گیری مستقیم آن با سود امکان پذیر می شود.
***7
در اثر گرما اسید بوریک به صورت زیر تجزیه می گردد
H3BO3 HBO2 B2O3
اکسید بور
اسید متابوریک
اسید ارتوبوریک
وسایل مورد نیاز
مواد مورد نیاز
قیف بوخنر
لوله آزمایش
کاغذ صافی
نوار کاغذ یونیورسال
اسپاتول
میله چینی یا شیشه ای
بشر250 میلی لیتری
کریستالیزور
بوراکس
اسید کلریدریک 25%
اسید سولفوریک غلیظ
پودر منیزیم یا نوار منیزیم
معرف تورنسل
محلول نیترات نقره
متیل الکل
محلول سولفات مس
محلول سولفات آلومینیم
***8
روش کار
1) 12 گرم بوراکس را در ml25 آب مقطر گرم حل کرده و محلول حاصل را با اسید کلریدریک 25% خنثی کنید. محلول را به آرامی سرد کرده و جسم بلورین حاصل را با استفاده از قیف بوخنر صاف کنید. اسید بوریک را بروی کاغذ صافی خشک کنید و محلول زیرین را جهت گرفتن مابقی اسید، تغلیظ نمائید.
***9
q 2) 6-5 قطره از محلول اشباع و گرم بوراکس را در یک لوله آزمایش بریزید و 3-2 قطره اسید سولفوریک غلیظ به آن اضافه کنید. سرعت تشکیل رسوب بلوری اسید بوریک را مقایسه نمائید.