***1
معرفی و راهنمایی کلی طرح درس «تاریخ زبان فارسی» و جایگاه آن در میان درسهای دیگر: هدف کلی این درس آشنایی با تاریخ تحول زبان و بررسی دورههای تاریخی زبان فارسی در سه دوره مستقل فارسی باستان، فارسی میانه و فارسی جدید (نو).
در این درس با بررسی و مقایسه زبانهای ایران قبل از اسلام و تحولات آنها و چگونگی تحول و پیدایش فارسی بعد از اسلام بررسی میشود.\
***3
زبان امری اجتماعی و وسیلهای است برای برطرف کردن نیاز افراد جامعه به برقراری ارتباط با یکدیگر و تفهیم و تفاهم.
***4
تغییراتی که در زبان رخ میدهد تصادفی و اتفاقی نیست بلکه تابع قوانین و قواعد معینی است و به همین دلیل، با اینکه هر زبانی از صورت اصلی خود بسیار دور شده است، میتوان رابطه آن را با اصل و با زبانهای دیگری که از آن منشعب شدهاند تشخیص داد
***5
زبان مانند یک امر طبیعی به طریقی مشخص تحول و تکامل مییابد و بههمین دلیل باید دانست که تغییر یا دور شدن یک صورت زبانی از اصل و صورت قدیمی خطا و غلط شمرده نمیشود بلکه معلول رویدادهای اجتنابناپذیر زمان است.
***6
در دوره باستان هر اسم به هشت حالت مختلف صرف میشد و علایم صرفی نیز تکواژهایی پایانی بود که به واژه ساده میپیوست
***7
در فارسی جدید، با حذف تکواژهای پایانی، نه تنها نظام صرف اسامی به کلی از بینرفته بلکه ساخت جنس دستوری و شمار مثنی نیز از دستگاه زبان خارج شده است.