پایان نامه جهت دریافت درجه کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی
***3
بیان مسئله
اختلال بیش فعالی و نقص توجه شایع ترین اختلال رفتاری است که کودکان را مبتلا می کند راهنمای تشخیصی آماری اختلال روانی(DSM-V) آن را به عنوان الگوی پایدار عدم توجه و تکانشگری شرح می دهد. و در واقع نوعی اختلال مزمن شدید در تحول روانی است و برای تشخیص آن حد اقل 6 مورد از 9 معیار بی توجهی و یا بیش فعالی-تکانشگری بایستی در دو موقعیت جداگانه(مثلا خانه و مدرسه) مشاهده شوند(9 مشخصه ی رفتاری برای نوع بی توجهی و 9 مشخصه ی رفتاری نوع بیش فعالی-تکانشگری فهرست شده است). این علایم بایستی 6 ماه به طول انجامد و با سطح تحولی کودک تطابق نداشته و پس از 7 سالگی ظاهر شده باشند(دلاور، 1385). نسبت ابتلای پسر به دختر در این اختلال 3 به 1 و حداکثر 5 به 1 است این اختلال در بین پسرهای اول خانواده بیشتر دیده می شود گزارش ها در مورد میزان شیوع اختلال نارسایی توجه و بیش فعالی در ایالات متحده ی آمریکا از 2 تا 20 درصد در کودکان دبستانی متغیر است و به طور محتاطانه این میزان را حدود 3 تا 5 درصد کودکان دبستانی قبل از سن بلوغ می دانند میزان شیوع این اختلال در انگلستان در مقایسه با ایالات متحده کمتر یعنی کمتر از 1 درصد است(سادوک ، 2007).
***4
بیش فعالی در کودکی و در پسران بیشتر است اما هر چند تشخیص در بزرگسالی در زنان و مردان مساوی است الگوهای متفاوت برای تشخیص درکودکی بر اساس صحبت های دیگران است. اما در بزرگسالی بر اساس صحبت های خود فرد صورت می گیرد و شواهدی مبنی بر این که این اختلال در مردان ADHD بیشتر از زنان است موجود نیست(یانگ ، 2010). کودکان مبتلا بهADHD، اغلب با عنوان تحریک پذیر، مداخله جو، پر جنب و جوش، نامرتب، پرخاشگر، پرتنش وهیجانی مشخص می شوند و به احتمال بیشتری به مشکلات عاطفی اجتماعی و رفتاری دچار می شوند(براکلی، 1990).کودکان مبتلا به این اختلال هم چنین با کمبود اعتماد به نفس، اضطراب، افسردگی و مسایل مربوط به ارتباط با همسالان مواجه هستند(آناستوپولوس ، 2010). همانگونه که والدین بر افراد خانواده تاثیر می گذارند، فرزندان نیز با ویژگی های شخصیتی و رشدی و رفتاری خود، تاثیراتی را بر رفتار والدین بر جای می گذارند(آناستوپولوس، 2010). اختلال رفتاری از رایج ترین مسایل روانشناختی کودکان است(سادوک، 2007).
***5
که بر کارکرد های روانی و اجتماعی تمامی اعضای خانواده تاثیر گذار است. در این بین مادر(به عنوان عضوی از این مجموعه که دارای بیشترین تعامل و نزدیکی با کودک را دارد). میتواند در معرض خطر بیشتر این گونه مشکلات باشد(پیسترمن ، 1992). نشان داد مادران کودکانی که مشکلات رفتاری دارند احساس موفقیت کمتر، اثر بخشی پایین و احساس خشم، اضطراب و افسردگی بیشتر نسبت به کودکان سالم دارند داشتن کودک ADHD منبع استرس است اما تاثیر آن بر مادران، تاحد زیادی به ارزیابی شناختی ایشان از مسئله و نیز مجهز بودن آن به مهارت مدیریت مثبت کودک بستگی دارد. مادران کودکان مبتلا به ADHD، در مقایسه با مادران کودکان سالم، هنگام تعامل با فرزند خود از رفتارهای آمرانه بیشتری بهره می گیرند، بیشتر مخالفت میکنند، پاداش کمتری به رفتارهای مناسب کودک می دهند و پاداش های ایشان جنبه اتفاقی دارد به طور کلی این مادران نسبت به مادران کودکان بهنجار منفی نگر تر و سلامت روانی کمتری دارند(عابدین، 1990). یکی از مسائلی که به نحوی در این امر موثر است سبک دلبستگی کودکان است دلبستگی یک پیوند عاطفی است که با تمایل به جستجو در مجاورت یک فروپاشی و ماندن در کنار آن، که در موقعیت استرس زا مشخص می شود(براکلی، 1990). تحقیقات متعددی ارتباط سبک های دلبستگی با اختلالات روان شناختی بویژه سلامت روان را نشان داده‌اند(جانستون، 1998). بنابراین محقق در پی پاسخ به این سوال است که آیا بین سبک های دلبستگی، سلامت روان مادر و اختلال توجه – بیش فعالی در کودکان ADHD و سالم تفاوت وجود دارد؟
***6
اهمیت و ضرورت پژوهش
سازمان بهداشت جهانی در سال(2008) شایعترین بیماری های روانی را در سرتاسر جهان به ترتیب، افسردگی، اضطراب و بیماری های روانی تنی معرفی نموده است(فخریان فولادی 1385). در ایران پژوهشهایی در زمینه همه گیر شناسی بیماری های روانی انجام شده بطور مثال: در پژوهشی که توسط باش و همکاران در سال(1342) انجام گرفت. شیوع این بیماری در افراد بالای 5 سال 9/11 درصد گزارش شددر پژوهشی که توسط بهادرخان در سال(1390) انجام گرفت. شیوع کلی بیماریها 6/16 درصد گزارش شد در پژوهشی که در مناطق شهری و روستایی کشور در سال(1387) انجام گرفت، شیوع کلی بیماری های روانی را 21 درصد نشان داده که شیوع بیماری در زنان بیشتر از مردان است با دقت در نتایج تحقیقات گذشته که شیوع بیماریهای روانی در اجتماع را در سطح بالایی نشان می دهند و با ذکر این نکته که مادران کودکان دارای بیماری از جمله بیش فعالی، جمعیت کثیری از جوامع شهری را تشکیل می دهند این ضرورت احساس می شود که پژوهشی در زمینه بررسی سلامت روان مادران و ارتباط آن با کودکان از جمله کودکان بیش فعال انجام پذیرد.