***1
کیانیت یا دیستن (Kyanite)
نام : از واژه یونانی kyanos به معنی آبی .
فرمول شیمیایی (Al2Si2O5)سیلیکات آلومینیم سیستم تبلور: تری کلینیک،منشورهای بلندوباریک رخ: کامل
شکستگی: رشته ای شکل ،شکننده
سختی: در امتدادمحور اصلی کریستالوگرافی 4.5 ودر محورهای عمود برآن 6و7
- وزن مخصوص:3/65-3/69
- میزان شفافیت : شفاف،نیمه شفاف
- رنگ : آبی تا بیرنگ،آبی مایل به سبز قهوه ای
- رنگ اثر خط: سفید
ضریب شکست:1/710-1/734
فلورسنسی:ضعیف -قرمز
ساختار:در سنگ های دگرگون
***2
نور طبیعی
برجستگی قوی دارد. بیرنگ تا آبی کمرنگ است که در این حالت ممکن است دارای چند رنگی باشد .مقاطع موازی با سطح {110 }پهن ودراز و مقاطع موازی باسطح{ 010} باریک ودراز است. کیلواژکامل در جهت{ 100} وگلواژ خوب درجهت {010 }دارد.
نور پلاریزه
بیرفرنژانس متوسط دارد رنگ های تداخلی آن تا قرمز سری اول می رسد . زاویه خاموش در سطح{ 100} در حدود 30 درجه ودر سایر مقاطع موازی محور c خیلی کمتر وتقریباً مستقیم است .مقاطع عرضی آن نیز خاموشی تقریباً مستقیم دارد . در کیا نیت ماکل های گوناگونی دیده می شود.که مهمترین آنها ماکل های با سطوح ماکل {100} و{001} می باشد. طویل شدگی این کانی مثبت است
محل پیدایش: به طور گسترده در پاراگونیت شیست، سکوریت شیست، گنایس و پگماتیت های گرانیتی یافت میشود.،
***3
منبع: اساساً از نپال، برمه،برزیل،کنیا،ایالت متحده،اطریش،سوئیس اما ذخایر اضافه تری در استرالیا و مکان های دیگری وجود دارد..
نام کیانیت ( در یونانی به معنی آبی است) به علت رنگش است. جلای شیشه ای دارد، معمولاً خاکه غیر عادی دارد. به علت سختی های متفاوت و کلیواژ هایش برش آن سخت است.
احتمال اشتباه شدن با یاقوت کبود ،آکوامارین، بنیتوئیت، ایولایت، دومورتیریت، و تورمالین دارد..
رنگ آن همیشه یکنواخت نیست سختی این کانی بسته به جهت فراش تفاوت میکند. ترکیب شیمیایی سیلیمانیت و آندالوزیت نیز مانند کیانیت است.
سختی در جهت های مختلف متفاوت است که برش دادن و استفاده آن را مشکل می کند. بهترین استفاده در گردن بند و گوشواره است. چند رنگی قوی وجود دارد. در فلورسنسی عکس العمل قوی قرمز رنگ نشان می دهد.
***4
این کانی که به نام دیستن نیز خوانده می شود دارای خطوط رنگی نامنظم بوده ودرخششی شیشه ایی دارد به علت دارابودن میزان سختی متغییر در جهات مختلف وسطوح تورق کامل برش وتراش کیانیت مشکل است
رخداد : کیانیت به طور شاخص حاصل دگرگونی ناحیه ای سنگهای پلیتی بوده و اغلب با گارنت ، استارولیت و کرندوم همراه است .
کاربرد : از کیانیت مانند آندالوزیت در ساخت شمع اتومبیل و چینی های بسیار دیر گداز استفاده می شود . بلور های شفاف آن استفاده گوهری دارد
ارزش این کانیها عمدتاً به دلیل خاصیت دیرگداز بودن آنهاست و 90 درصد تولید این کانیها در کوره های ذوب فولاد، فلزات دیگر و شیشه مصرف می شود. بخش کمی از این کانیها نیز در تهیه شیشه ها و سرامیک های مقاوم در برابر حرارت به کار می رود. . کیانیت، سیلیمانیت و آندالوزیت اشکال بلوری متفاوت سیلیکات آلومینیوم Al2SiO5 می باشند.