***6
بلور شناسی هندسی
هدف کلی درس:
آشنا شدن دانشجویان با واژه بلور، فراگیری بعضی از قوانین مهم بلور شناسی، شناسایی رده ها وفرمهای بلور شناسی،اشنایی باروشهای مطالعه شکل ظاهریوساختمان داخلی بلور ها ورده بندی آنها.
***7
بلور یکی از حالت های اجسام جامد همگن است که در آن ها اجزای تشکیل دهنده دارای نظم سه بعدی هستند و به سطح های خارجی صاف و منظم محدود می شود که این نظم بیرونی بازتاب نظم درونی بلور است. حال به چند شبکه بلوری و بلورهای چندکانی توجه کنید:
اجسام جامد طبیعی که غالبا شکل بلورین دارند کانی نامیده می شوند.
***8
در تعریف بلور به خاصیت همگنی اشاره کردیم. همگنی عبارتست از یکنواخت بودن عناصر تشکیل دهنده یک جسم. به عبارت دیگر همگنی یکنواختی ترکیب شیمیایی عناصر تشکیل دهنده یک بلور را شامل می شود و می توانیم بگوییم که در تمام قسمت های یک بلور نمک طعام ترکیب شیمیایی NaCl است،
***9
از تجمع کانی های مختلف که شکل بلورین دارند سنگ ها به وجود می آیند. سنگ ها معمولا دارای ترکیب شیمیایی غیریکنواخت و ناهمگن هستند. در تصویر یک کانی را می بینید که به تنهایی همگن و بلورین است. از تجمع کانیها سنگ های ناهمگن به وجود می آید.
***10
خاصیت دیگری که در بررسی بلورها اهمیت دارد، خاصیت همسان گردی یا ایزوتروپی و خاصیت ناهمسان گردی یا آن ایزوتروپی است. خاصیت همسان گردی یا ناهمسان گردی به چگونگی آرایش عناصر تشکیل دهنده بلور مربوط می شود که این نحوه آرایش بر خواص فیزیکی بلور اثر می گذارد.
***11
در اجسام همسانگرد خواص فیزیکی برداری مانند سرعت عبور نور، سرعت هدایت جریان الکتریسیته و گرما در تمام جهات یکسان است. بلورهای مکعبی معمولا همسانگرد هستند
***12
در گروهی از اجسام ناهمسانگرد سرعت هدایت نور، سرعت هدایت گرما و یا الکتریسیته از جهتی به جهت دیگر و با افزایش تدریجی بیشتر می شود. این گروه را ناهمسانگرد متصل یا پیوسته می گویند.
اما در گروهی دیگر از اجسام ناهمسانگرد در یک جهت از بلور پایین ترین حد و در طرف دیگر بالاترین حد سرعت عبور نور و یا سایر خواص فیزیکی برداری را داریم.در این حالت ناهمسانگردی از نوع ناپیوسته و یا غیر متصل است.
***13
بر خلاف اجسام بلورین گروه دیگری از اجسام جامد فاقد نظم درونی و نظم بیرونی هستند. این مواد بی شکل یا آمورف و غیر بلورین هستند. بلور کوارتز و کانی چرت و اوپال هرسه دارای ترکیب
SiO2 هستند ولی کوارتز
دارای حالت بلورین و چرت و اوپال بی شکل یا آمورف هستند.