***2
بخش اول
کلیات
***3
بخش اول
فصل اول
مباحث پایه در تاریخ صدراسلام
***4
• تعریف تاریخ
تاریخ در لغت به معنای شناساندن وقت است و علم تاریخ علمی است که حاوی ذکر وقایع و حوادث است.
در اصطلاح: علم به وقایع و حوادث و اوضاع و احوال زندگی انسانها و ملتها در گذشته و تدوین آنها.
***5
• قرآن منبع تاریخ تا صدر اسلام
قرآن یکی از منابع اصلی تاریخ است. ولی قرآن تاریخ محض نیست، بلکه کتاب جامع الاطرافی در زمینه های مختلف اعتقادی، تربیتی، تاریخی، علمی، نظامی، سیاسی است.
سوره یوسف آیه 111:
به تحقیق در سرگذشت آنان برای صاحبان عقل عبرتی است
***6
•عوامل تحرک تاریخ
(از دیدگاه اندیشمندان)
مارکسیسم: عامل عمده را اقتصاد و تکامل ابزار تولید دانسته است.
زیگموند فروید: غریزه جنسی را عامل تحرک می داند.
آدلر و نیچه: عامل حرکت را در برتری جویی و قدرت طلبی خلاصه میکند.
فرانسیس بیکن: مراحل مختلف رشد علم را سرآغاز تحول و عامل اساسی حرکت تاریخ می داند.
***7
•تقسیمات تاریخ
1-تاریخ نقلی: تحریر و بیان وقایع و حوادث و اوضاع و احوال انسانها در گذشته.
2-تاریخ تحلیلی: علم به قواعد و سنن حاکم بر زندگی انسانهای پیشین که از مطالعه و بررسی حوادث و وقایع گذشته به دست آمده باشد.
3-فلسفه ی تاریخ: علم به تحولات و تطورات تاریخ و جامعه از مرحله ای به مرحله ی دیگر و علم به قوانین حاکم بر آنها.
***8
خصوصیات تاریخ نقلی:
1- جزیی نگر و فردی است، نه کلی نگر و عمومی.
2- علم به نقلیات است، نه تحلیل آنها.
3- علم به بودنهاست، نه شدنها.
4- به گذشته تعلق دارد، نه به حال و آینده.
***9
خصوصیات تاریخ تحلیلی:
1- علم به کلیات ا ست.
2- بررسی مسائل عقلی و تحلیلی است.
3-علم به شدنهاست.
4- علم به روش احتراز از عوامل شکستها و روش کاربرد نکات قوت و تجربیات مفید برای پیروزی است و به آینده مربوط میشود.