***4
نظامی
نظامی گنجهای (گنجوی)، جمالالدین ابومحمد الیاس بن یوسف بن زکی متخلص
به نظامی (زادهٔ ۵۳۵ در گنجه –درگذشتهٔ ۶۰۷-۶۱۲) شاعر و داستانسرای ایرانیتبار[۱]
پارسیگوی قرن ششم هجری، که بهعنوان پیشوای داستانسرایی در ادب فارسی شناخته شده است.[۲]
***5
از زندگانی نظامی اطلاعات دقیق در دست نیست و در بارهٔ سال تولد
و وفات او نقلهای تذکره نویسان مختلف استآنچه مسلم در . شهر گنجه میزیست و
. در همین شهر وفات یافتمادر او از اشراف کرد بوده و این بر پایهٔ یک بیت از دیباچه
ٔ لیلی و مجنون («گر مادر من رئیسهٔ کرد...») دانسته شده است[۳].
در باره زادگاه پدری او آنچه درتذکرهها آمده گمانهزنیهایی بر پایۀ برخی از
شعرهای اوست.[۴] [۵].
***6
از اشارههای موجود در خسرو و شیرین دانسته میشود که اولین همسر او، کنیزکی
که دارای دربند به عنوان هدیه برایش فرستاده بود، زمانی که نظامی سرودن خسرو و شیرین
را به پایان رساند و پسرشان محمد هفت سال بیشتر نداشت از دنیا رفته بوده است.[۶] [۷]
، در لابلای شعرهای نظامی اشارههایی به دو همسر بعدی او نیز دیده میشود
که هر دو در زمان حیات شاعر درگذشتهاند.[۸