***3
پیشینه تهران
•اولین نقشه از شهر تهران در سال ۱۲۳۷ تهیه شده و تهران را در دوران صفویه و اوایل قاجار نشان میدهد.
•تا پیش از کشف تمدن قیطریه و همچنین کشف آثاری در تپههای عباسآباد، گمان میرفت پیشینه تاریخی این شهر به همان آثار یافت شده در حوالی شهرری محدود میشود، ولی اکتشافات باستانشناسی در تپههای عباسآباد، بوستان پنجم خیابان پاسداران و دروس، نشان داد تمام آبادیهای ناحیه تاریخی قصران، دورهای درخشان از استقرار اقوام کهن و خلاقیتهای فرهنگی را پشت سر گذاردهاند.[۹]
•پس از حمله مغولان به ری و تخریب این شهر، تهران بیش از پیش رشد یافت و عدهای از اهالی آواره ری را نیز در خود جای داد و مساحتش در این دوران به ۱۰۶ هکتار رسیده بود.[۹]
***4
•نخستین بار، شاه طهماسب اول صفوی در ۹۴۴ ق. هنگام گذر از تهران باغ و بوستان فراوان این شهر را پسندید و دستور داد تا بارو و خندقی به دورش بکشند، این بارو که ۱۱۴ برج به عدد سورههای قرآن و چهار دروازه رو به چهار سوی دنیای پیرامون داشت، از شمال به میدان توپخانه و خیابان سپه، از جنوب به خیابان مولوی، از شرق به خیابان ری و از غرب به خیابان وحدت اسلامی (شاپور) محدود میشد، مساحت تهران در این دوران به ۴۴۰ هکتار رسید.[۹]
***5
•در دوره شاه عباس اول (۱۰۳۸-۹۹۶ ق.) پل، کاخ و کاروانسراهای زیادی بنا شد، دربخش شمالی برج و باروی شاه تهماسبی، چهارباغ و چنارستانی ساخته شد که بعدها دورش را دیواری کشیدند و به صورت کاخ (کاخ گلستان) و مقر حکومتی درآوردند.
•در دوره حکومت آقا محمدخان قاجار، تهران به پایتختی برگزیده شد، روز یکشنبه ۱۱ جمادیالثانی ۱۲۰۰ ق. همزمان با عید نوروز آغا محمد خان قاجار در خلوت کریمخانی تاج سلطنت ایران را بر سر گذارد و تهران را به عنوان پایتخت این کشور معرفی کرد.[۹]
***6
نام تهران
•در مورد وجه تسمیه تهران اختلاف نظر زیادی وجود دارد، پارهای از پژوهشگران «ران» را پسوندی به معنای دامنه گرفتهاند و شمیران و تهران را بالادست و پاییندست خواندهاند. برخی دگر تهران را تغییر شکل یافته «تهرام» به معنای منطقه گرمسیر دانستهاند، در مقابل شمیرام یا شمیران که منطقه سردسیر است و همچنین عدهای بر این باورند که سراسر دشت پهناوری که امروز تهران بزرگ خوانده میشود در میان کوههای اطراف، گود به نظر میرسید و بدین سبب «ته ران» نام گرفت.[۹]
روستایی که پیشدرآمد شهر تهران بوده است، پیش از اسلام نیز وجود داشته اما پس از اسلام بهتدریج نام آن معرب گردیده و از تهران به طهران تبدیل شده است اما جغرافیدانان معروف آن روزگار نیز به املای تهران اشاره نمودهاند. همزمان با جنبش مشروطه که تغییرات زیادی در ادبیات و نگارش زبان فارسی به وجود آمد، رفتهرفته املای تهران رواج یافت و پس از تاسیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی و تاکید آن بر املای تهران، املای دیگر (طهران) کاملا منسوخ شد.[۵
***7
جغرافیا و آبوهوا
•از دید زمینشناسی محدود بودن دیرباز تهران به کوه از شمال و کویر از جنوب، عامل تمام ویژگیهای مهم جغرافیایی این شهر است. ویژگیهای تهران:
•وجود سه ناحیه طبیعی (کوه، دامنه و دشت) و نوع خاص اختلاف ارتفاع در پستی و بلندیها
•زلزلهخیزی و وجود گسل های فعال در آن.[۵]
•آبوهوای حدوداً معتدل و مرطوب تحت تاثیر کوهستان در شهر، و گرم و خشک در اطراف
•تفاوت آبوهوای شمال و جنوب در زمستان
•وارونگی هوا در زمستان
•وجود رودخانهها و منابع متعدّد آب
•اختلاف نمای تهران در نقاط مختلف بر اساس عوامل جغرافیایی، اقتصادی، فرهنگی و تاریخی است. شهرداری، وزارت کشور و مخابرات هر کدام تقسیمبندی خاصی از مناطق مختلف تهران دارند.
***8
برج میلاد
•مجموعه یادمان
•مجموعه یادمان نام پروژه بزرگی در شهر تهران است که شامل برج مخابراتی-تلویزیونی میلاد، مرکز تجارت بینالمللی، هتل پنج ستاره، تالارهای گردهمایی، سرسرا و... در مساحت تقریبی ۱۵ هکتار میشود.
•این مجموعه در جنوب محله شهرک غرب و شمال کوی نصر در منطقه ۲ شهرداری تهران قرار دارد. بزرگراههای همت، چمران، حکیم و شیخ فضلالله نوری، به ترتیب در چهار سمت شمال، شرق، جنوب و غرب مجموعه یادمان قرار دارند.
•عملیات اجرایی در سال ۱۳۷۵ خورشیدی توسط پیمانکار اصلی آغاز شد و مجموعه هماکنون در حال شکلگیری است. برج میلاد و مجموعهٔ یادمان بخش کوچکی هستند از طرح بزرگ شهستان پهلوی که پیش از انقلاب ۵۷ طراحی شده و در دست احداث بود.