***2
•1- سالانه در حدود 5000000 مارگزیدگی در جهان
•2- درحدود 125000هزار مرگ ومیر
•3- بیشترین مرگ و میردر جنوب شرقی آسیا (25هزار مورد )
•4- 98% مارگزیدگیها در اندام و 35% در بچه های زیر 10سال
•5- 90 % مارگزیدگیها در بهار تا پاییز
•6- غالبا جنس مذکر
***3
1- در سرتاسر دنیا 3500 نوع مار وجود دارد
2- کمتر از10 درصد کل مارها سمی هستند
3- درایران 65 نوع مار شناسایی شده اند که 12 نوع آنها سمی هستند.
4-عدم وجود آمار دقیق ازحوادث مارگزیدگی در ایران
5-براساس پراکندگی مارهای سمی به ترتیب مواردگزش :
مار جعفری <افعی گرزه < افعی شاخدار< مار کبری بیش از انواع دیگر
***4
•پیشگیری
•دور شدن آرام از محل مشاهده مار
•استفاده ازچکمه بلند درمحلهای محتمل حضورمار(مزارع،..
•بررسی محل قبل از نشستن در صحرا
•احتیاط در جابجایی سنگها و پوشالها
•استفاده از چادر و پشه بند در صورت خوابیدن در بیرون
***5
•بررسی دقیق محلها وساختمانهای متروکه ازنظرحضور مار
•عدم دست زدن به مار مرده و جابجایی با چوب بلند
•خروج ازمنزل درصورت مشاهده مار وتماس با آتش نشانی
•ازبین بردن موشها در انبارها و.........
•
***6
•تفاوتهای علائم گزش مارهای سمی و غیرسمی
•درد آزاردهنده محل گزش مارهای سمی و علایم آن به آسانی از گزیدگی به وسیله مارهای غیر سمی مشخص می شود.
• در محل گزیدگی مارهای سمی محل یک یا دو دندان نیش ، در حالی که در محل گزش مارهای غیر سمی ردیفهایی از سوراخ ایجاد می گردد.
• علایم موضعی گزش مارهای سمی شامل تورم ، حساسیت ، درد و اکیموز محل گزش تا دقایقی بعد از تزریق سم ایجاد میشود و اگر تا 30 دقیقه در محل گزش ادم و درد ایجاد نشود آن مار سمی احتمالاً هیچ سمی تزریق نکرده است.
***7
1- ترکیب سم مار: فراکسیونهای سمی + ترکیبات آنزیمی + یونهای فلزی + ...............(10-25 ماده ) :
پروتئینهای سمی ٬ آنزیمهای پروتئاز٬ همولیتیک ٬ فسفو دی استراز ٬ انعقادکننده های خون ٬ فسفولیپاز ٬ کولین استراز ٬ Atpase ٬ هیالورونیداز ٬ آمینواکسیداز ٬ یونهای فلزی ٬ چربیها ٬ آمینهای بیولوژیک و اسیدهای آمینه
2- فرایند مسمومیت دراثر گزش مار: دراثر فراکسیونهای سمی و آنزیمی
3- آنزیم هیالورونیداز با هضم اسید هیالورونیک موجب تسریع انتشار سم
4- آنزیم فسفولیپاز موجب تبدیل لسیتین به لیزولسیتین